Frazeologia
Moderator: Tomasz Kowalczyk
- Jan Stanisław Kiczor
- Administrator
- Posty: 15130
- Rejestracja: wt 27 sty, 2009
- Lokalizacja: Warszawa
- Kontakt:
Frazeologia ? ma dwa znaczenia:
1. Jest to dział językoznawstwa, a dokładnie leksykologii, zajmujący się analizą utrwalonych w danym języku połączeń wyrazowych
2. Jest to zasób charakterystyczny dla danego języka typu połączeń wielowyrazowych, zwanych związkami frazeologicznymi, lub krótko frazeologizmami.
Podział frazeologizmów
Frazeologizmy można klasyfikować wg różnych kryteriów. W polskich opracowaniach najbardziej popularna jest klasyfikacja, którą wprowadził S. Skorupka.
Opiera się ona na dwóch kryteriach:
* formalnym
* semantycznym
Ze względów gramatycznych klasyfikacja ta wyróżnia trzy typy związków frazeologicznych
* wyrażenie ? ośrodkiem jest zwykle rzeczownik, przymiotnik, imiesłów przymiotnikowy, przysłówek ? przykład: "dużo opadów", "czerwone i czarne"
* fraza ? są to zdania, które mają charakter mniej lub bardziej utarty, są często powtarzane i są silnie zespolone znaczeniowo.Są to związki mające postać zdania lub równoważnika zdania. Do fraz zalicza się przysłowia, maksymy, sentencje
* zwrot ? ośrodkiem jest tutaj czasownik lub imiesłów przysłówkowy ? przykłady: "kochać się na zabój", "biorąc pod uwagę".
Ze względu na stopień zespolenia znaczeniowego związki frazeologiczne dzieli się na:
* luźne ? każdy człon zachowuje swoje znaczenie, są to połączenia wyrazowe, których znaczenie jest wypadkową wyrażeń składników i których składniki możemy zmieniać zależnie od treści tego co chcemy za ich pomocą wyrazić np. "drewniany dom"
* stałe ? związki, których składniki nie mogą ulegać zmianie, bo zmieni się ich treść np. "drzeć z kimś koty", "patrzeć przez różowe okulary"
* łączliwe ? połączenia wyrazowe, których składniki są w silnym stopniu powiązane znaczeniowo, są to połączenia bardziej utarte niż połączenia luźne, ale jeszcze nie zawierające składników o zatartym znaczeniu; o łączliwości decyduje częstość jego użycia oraz bliższa łączność treściowa składników niż w związkach luźnych np. "dobić targu".
Źródła frazeologii polskiej
* frazeologizmy mają podstawę w zjawiskach przyrody cechach ludzkich, fizycznych i psychicznych
* frazeologizmy pochodzące z dzieł literackich, religijnych, filmowych
* frazeologizmy zwyczajowe ? powstające i popularne w grupach zawodowych i charakterystyczne dla subkultur
* frazeologizmy świadomie tworzone i upowszechniane przez rynek reklam.
Współcześnie, nowe frazeologizmy powstają głównie w grupach zawodowych i subkulturach oraz są generowane przez producentów reklam i filmy.
wg: Wikipedii
1. Jest to dział językoznawstwa, a dokładnie leksykologii, zajmujący się analizą utrwalonych w danym języku połączeń wyrazowych
2. Jest to zasób charakterystyczny dla danego języka typu połączeń wielowyrazowych, zwanych związkami frazeologicznymi, lub krótko frazeologizmami.
Podział frazeologizmów
Frazeologizmy można klasyfikować wg różnych kryteriów. W polskich opracowaniach najbardziej popularna jest klasyfikacja, którą wprowadził S. Skorupka.
Opiera się ona na dwóch kryteriach:
* formalnym
* semantycznym
Ze względów gramatycznych klasyfikacja ta wyróżnia trzy typy związków frazeologicznych
* wyrażenie ? ośrodkiem jest zwykle rzeczownik, przymiotnik, imiesłów przymiotnikowy, przysłówek ? przykład: "dużo opadów", "czerwone i czarne"
* fraza ? są to zdania, które mają charakter mniej lub bardziej utarty, są często powtarzane i są silnie zespolone znaczeniowo.Są to związki mające postać zdania lub równoważnika zdania. Do fraz zalicza się przysłowia, maksymy, sentencje
* zwrot ? ośrodkiem jest tutaj czasownik lub imiesłów przysłówkowy ? przykłady: "kochać się na zabój", "biorąc pod uwagę".
Ze względu na stopień zespolenia znaczeniowego związki frazeologiczne dzieli się na:
* luźne ? każdy człon zachowuje swoje znaczenie, są to połączenia wyrazowe, których znaczenie jest wypadkową wyrażeń składników i których składniki możemy zmieniać zależnie od treści tego co chcemy za ich pomocą wyrazić np. "drewniany dom"
* stałe ? związki, których składniki nie mogą ulegać zmianie, bo zmieni się ich treść np. "drzeć z kimś koty", "patrzeć przez różowe okulary"
* łączliwe ? połączenia wyrazowe, których składniki są w silnym stopniu powiązane znaczeniowo, są to połączenia bardziej utarte niż połączenia luźne, ale jeszcze nie zawierające składników o zatartym znaczeniu; o łączliwości decyduje częstość jego użycia oraz bliższa łączność treściowa składników niż w związkach luźnych np. "dobić targu".
Źródła frazeologii polskiej
* frazeologizmy mają podstawę w zjawiskach przyrody cechach ludzkich, fizycznych i psychicznych
* frazeologizmy pochodzące z dzieł literackich, religijnych, filmowych
* frazeologizmy zwyczajowe ? powstające i popularne w grupach zawodowych i charakterystyczne dla subkultur
* frazeologizmy świadomie tworzone i upowszechniane przez rynek reklam.
Współcześnie, nowe frazeologizmy powstają głównie w grupach zawodowych i subkulturach oraz są generowane przez producentów reklam i filmy.
wg: Wikipedii
Imperare sibi maximum imperium est
„Dobry wiersz zdarza się rzadziej / niż zdechły borsuk na drodze (…)” /Nils Hav/
„Dobry wiersz zdarza się rzadziej / niż zdechły borsuk na drodze (…)” /Nils Hav/