Dytyramb

Słowo o literaturze

 Moderator: Tomasz Kowalczyk

ODPOWIEDZ
Awatar użytkownika
Jan Stanisław Kiczor
Administrator
Posty: 15130
Rejestracja: wt 27 sty, 2009
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Jan Stanisław Kiczor »

Dytyramb (stgr. ?????????? dithyrambos)

? oda lub pieśń pochwalna o charakterze patetycznym, wzniosłym, niekiedy tragicznym; z czasem nabrał cech patetycznej poezji emocjonalnej. Współcześnie występuje zarówno w tonacji poważnej, jak i parodystycznej ? prześmiewczej. W liryce starożytnej Grecji był uroczystą pieśnią ku czci Dionizosa śpiewaną przez chór z towarzyszeniem fletu i tańca. Dytyramb stanowiła "pieśń kozła", z której wywodzić się mają tragedia i komedia antyczna. Pochodzenie tragedii z dytyrambu poświadcza Arystoteles w Poetyce.


Dytyramb w literaturze starożytnej

Dytyramb był w greckiej liryce chóralnej pieśnią pochwalną na cześć Dionizosa, opiewającą jego cierpienia i radości, patetyczną, a zarazem pełną entuzjazmu, śpiewaną podczas świąt dionizyjskich przez chór. Prawdopodobnie w przebraniu kozłów-satyrów przy akompaniamencie aulosu, w połączeniu z tańcami wokół ołtarza.

Gatunkiem poezji artystycznej uczynił dytyramb Arion z Koryntu (ok. 600 p.n.e.), który ustalił także sposób jego wykonywania. Wprowadzenie śpiewów solowych i wzrastająca rola koryfeusza chóru sprzyjały krystalizowaniu się w obrębie dytyrambu formy dramatycznej; stąd przypuszcza się, że z dytyrambu wyrosły zarówno tragedia, jak i komedia. Rozkwit gatunku przypada na IV-V w. p.n.e. (Lasos z Hermiony, Simonides z Keos, Bakchylides, Pindar). W następnych stuleciach uległ on konwencjonalizacji i schematyzacji, równocześnie zaś muzyka wzięła w nim górę nad słowem poetyckim.


wg: Wikipedii
Imperare sibi maximum imperium est

„Dobry wiersz zdarza się rzadziej / niż zdechły borsuk na drodze (…)” /Nils Hav/