Gnoma

Słowo o literaturze

 Moderator: Tomasz Kowalczyk

ODPOWIEDZ
Awatar użytkownika
Jan Stanisław Kiczor
Administrator
Posty: 15130
Rejestracja: wt 27 sty, 2009
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Jan Stanisław Kiczor »

Gnoma (lub gnom) (z gr. gn?m? ? rozum, mniemanie)

- w retoryce lub w literaturze ? zwięzłe zdanie wyrażające głębszą myśl, zwykle o charakterze moralnym. Pierwotną formą gnomy były przysłowia. Zaabsorbowana przez retorykę i literaturę zyskała bardziej wyrafinowaną formę. W literaturze często ma postać rymowanego dystychu.

Gnoma była najbardziej pierwotną odmianą liryczną w poezji greckiej. Uprawiana była we wszystkich epokach literackich, również przez autorów polskich, np.:

Nauką i pieniędzmi drudzy cię zbogacą;
Mądrość musisz sam z siebie własną dobyć pracą.

(Adam Mickiewicz "Mądrość")






Bibliografia:

1. Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Nowe wydanie, Muza SA, wyd. XXV, Warszawa 2000, ISBN 83-7200-861-2.
2. Stanisław Sierotwiński, Słownik terminów literackich, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1970, wyd. III, bez ISBN.
Imperare sibi maximum imperium est

„Dobry wiersz zdarza się rzadziej / niż zdechły borsuk na drodze (…)” /Nils Hav/